برخی صاحب نظران معتقدند که فناوریهای مرتبط با اینترنت آشیا و پرینترهای سه بعدی از جمله پرچمداران انقلاب صنعتی چهارم خواهد بود. ایران نیز از جمله کشورهای نه چندان پرتعدادی است که در این زمینه هستههای فناور پرتعدادی را فعال کرده است. پرینت بافت استخوانی و پرینت سازههای صنعتی از جمله دستاوردهای است که تا کنون دانشمندان جوان کشورمان به آن دست یافتهاند.
طراحی و ساخت چاپگر سه بعدی، داربستهای سلولی، پرینت ایمپلنت برای استخوانهای معیوب از جمله سر فصلهای تحقیقاتی این روزها در میان برخی دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی کشور است.
ستاد توسعه فناوریهای فوتونیک، لیزر مواد پیشرفته و ساخت با اعلام فراخوانهای متعدد و برگزاری رویدادهای علمی تخصصی در این زمینه سعی کرده است تا با دعوت از هستههای فناور فعال در این حوزه، ایشان را ترغیب کند تا این دانش را در کشور یک گام به جلو ببرند.
حمایت از برگزاری سمینار معرفی فناوریهای ساخت افزایشی و کاربردهای آن در آزمایشگاه تحقیقاتی ساخت افزایشی و آزمایشگاه تحقیقاتی شیمی کاربردی دانشگاه زنجان یکی از این رویدادها بود.
برگزاری چند رویداد دیگر در کشور جهت آشنایی فناوری پرینتر سه بعدی FDM و کاربردهای آن و معرفی مواد اولیه مورد استفاده در FDM، تلاش دیگری بود تا علاقه مندان به این حوزه به شکل جدی تری تحقیقات خود را دنبال نموده و زیر رشتههای مختلفی ایجاد شود.
برگزاری کارگاههای سراسری
علاوه بر ترویج، آموزش نیز به عنوان راهبرد دوم در دستور کار قرار گرفت و با حمایت ستاد توسعه فناوریهای فوتنیک، لیزر، مواد پیشرفته و ساخت، کارگاههای مختلفی در این حوزه در مراکز علمی و دانشگاهی کشور برگزار شد. برگزاری «کارگاه پرینتر سه بعدی» در دانشگاه شهید بهشتی از جمله این رویدادها بود.
در این کارگاهها، شرکت کنندگان با موضوع تولید قطعات خاص و نوآورانه با کاهش هزینه زمان و ریسک پروژههای ساختی آشنا میشوند و میتوانند، اطلاعات بهینهتری از جزییات تولید و طراحی یک قطعه و انجام پرینت سه بعدی به دست بیاورند.
حمایتهای مالی
این ستاد همچنین طرحهای نوآورانه ارائه شده در این حوزه را که قابلیت تبدیل به محصول کاربردی دارند مورد حمایت مالی قرار میدهد. حمایت از سه طرح برتر این حوزه در مسابقه هسته های فناور سال 1398 از جمله اقدامات حمایتی ستاد برای کمک به رشد این فناوری در کشور محسوب می شود.
موفقیت های علمی ایران در حوزه چاپ سه بعدی
موفقیتهای علمی کشور در این حوزه تنها محدود به حوزه پزشکی نیست. برای نمونه، محققان دانشگاه صنعتی شریف در مرداد سال 98 موفق به ساخت چاپگر سه بعدی در ابعاد میکرون شدند.
هر چند فاصله غیر قابل انکاری میان کشورمان و برخی کشورهای توسعه یافته در این زمینه وجود دارد، اما تلاشهای علمی صورت گرفته در این حوزه توانسته است جایگاه ممتازی برای ایران در میان کشورهای منطقه به ارمغان بیاورد.
گزارش از: مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری