سال تحصیلی جاری رو به پایان است و میلیون‌ها دانش‌آموز بخش قابل توجهی از این سال را با تعطیلی مدارس و آموزش‌های راه دور سپری کردند. این در حالی است که انتظار نمی‌رود پاندمی کووید ۱۹ تا بازگشایی مدارس در مهرماه به پایان برسد و احتمالا مسئولان آموزشی باید تدابیر خاصی را برای مقابله با این وضعیت در برنامه‌های سال تحصیلی آینده بگنجانند.
به گزارش پایگاه خبری یواس‌ای تودی، آنچه قطعی است، بازگشت دانش آموزان به مدارس بر خلاف سال‌های گذشته، یک امر عادی نخواهد بود. مطمئنا در سال تحصیلی جدید تلاش می‌شود نیمکت‌ها با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در کلاس‌ها قرار گیرند، تهویه صحیح فضاهای آموزشی فراهم شود و برنامه مناسبی برای پاکسازی و ضدعفونی دوره‌ای این فضاها تدوین شود.
در کنار این تدابیر لازم است به نحوه ایجاد یک سیستم آموزش کارآمد نیز توجه شود که در آن هریک از دانش‌آموزان فرصت یادگیری و پیشرفت را به دست آورند. سیستمی که بهتر از نظام آموزشی قبل از دوران کووید ۱۹ عمل کند.
مقابله با شرایط غیرمعمول مستلزم تغییرات غیرمعمول است
شاید هنگامی که با یک فوریت بهداشتی در سطح ملی مواجه هستیم، زمان مناسبی برای پیشنهاد تغییر جهت در نظام آموزش عمومی کشور نباشد؛ اما ویروس کرونا همه چیز را تغییر داده و سیستم آموزشی نیز این جریان مستثنی نبوده است.
البته بدیهی است که تغییر جهت در نظام آموزشی مستلزم سرمایه‌گذاری دولت است و هزینه این اقدام، قابل توجه خواهد بود. در دوره شیوع کووید ۱۹، نظام‌های آموزشی مختلف با استفاده از رویه‌ها و ابزارهای نوآورانه تلاش کرده‌اند تا خدمات آموزشی مناسب را برای دانش‌آموزان فراهم کرده، از آن‌ها حمایت کنند و با خانواده آن‌ها در ارتباط باشند.
اکنون زمان آن رسیده است که راه‌حل‌های کوتاه مدت را کنار بگذاریم و راهکارهای مناسبی را برای رفع افت تحصیلی ناشی از تعطیلی بلندمدت مدارس بر دانش‌آموزان و همچنین جلوگیری از بروز مجدد این مشکل در صورت تعطیلی مجدد مدارس بیابیم.
یک برنامه آموزشی جامع باید دربرگیرنده راهکارهایی برای مقابله با نابرابری‌های آموزشی ناشی از پاندمی کرونا باشد که پیامدهای ناگوار آن به دانش‌آموزان فقیر و آسیب‌پذیر بیشترین صدمات را وارد می‌کند.
اصول ایجاد یک نظام آموزشی جدید
برای ایجاد یک نظام آموزشی کارآمد نمی‌توان تنها از یک راه‌حل استفاده کرد. بلکه برای این منظور لازم است رویکردهای مختلفی به طور همزمان مورد استفاده قرار گیرند.
در ادامه چند اصل مهم برای ایجاد یک نظام آموزشی منصفانه با فرصت‌های برابر، بیان می‌شود:
منسوخ بودن تقویم آموزشی
بسیاری از دانش آموزان فرصت یادگیری بخش قابل توجهی از مطالب را در سال تحصیلی جاری از دست دادند و نمی‌توان برای جبران این وضعیت تا پاییز آینده منتظر ماند. بنابراین لازم است با استفاده از برنامه‌های تابستانی، این عقب ماندگی تحصیلی جبران شود.
با توجه به این که ممکن است پاندمی کووید ۱۹ سال‌ها ادامه داشته باشد، لازم است مدارس از یک برنامه آموزشی استفاده کنند که در تمام طول سال امکان علم آموزی را فراهم کند.
آموزش‌های شخصی
ممکن است در فصل پاییز مدارس نتوانند پذیرای تمام دانش‌آموزان باشد. در نتیجه لازم است یک برنامه شخصی برای هر دانش‌آموز تدوین شود که نیازهای آموزشی، اجتماعی و احساسی وی را مورد متوجه قرار دهد. دانش آموزانی که بیشترین نیاز آموزشی، علمی و اجتماعی را دارند، باید از کلاس‌هاس حضوری استفاده کنند.
ممکن است از روی ناچاری تعداد دانش‌آموزان حاضر در کلاس‌ها کاهش یابد و این وضعیت، فرصت مناسبی را برای گروه‌بندی دانش آموزان بر اساس روش‌های آموزشی مناسب آن‌ها فراهم می‌کند.
توجه به شایستگی به جای مدت حضور در کلاس
لازم است انتظارات ما از یادگیری دانش‌اموزان و نحوه ارزیابی آن‌ها مورد بازبینی قرار گیرد. در بسیاری از مدارس جهان به جای ارتقای مقطع درسی در پایان هر سال تحصیلی، دانش‌آموزان با سطوح علمی مختلف و به صورت گروهی آموزش داده می‌شوند و بر اساس شایستگی‌هایی که به دست می‌آورند، مقطع آن‌ها ارتقا می‌یابد.
آموزش بر مبنای شایستگی، علاوه بر مقابله با پیامدهای تعطیلی مدارس، موجب کاهش تفاوت‌های آموزشی ناشی از جایگاه اقتصادی و اجتماعی در بین دانش‌آموزان می‌شود.
حمایت از نیازهای غیرآموزشی دانش‌آموزان
بهره‌مندی از امکاناتی مانند خدمات بهداشت جسمی و روانی، سکونت، تغذیه مناسب و سایر نیازهای ضروری دانش‌آموزان موجب افزایش حداکثری ظرفیت یادگیری در دانش‌آموزان و تمرکز معلمان بر آموزش می‌شود. دسترسی به این خدمات به ویژه در ماه‌های آینده که آثار بیکاری و مشکلات اقتصادی تشدید خواهد شد، اهمیت زیادی دارد.
چنین تغییراتی در سیستم آموزشی مستلزم سرمایه‌گذاری قابل توجه در حوزه‌های مالی، نیروی انسانی، فناوری و زیرساخت‌های آموزشی است.
