مـدیرنامـه
رسانه اختصاصی مدیران

کاربرد مدلهای جدید حکمرانی مدیریت بحران خدمت عمومی بهداشت[فاطمه قیطرانی]

0 35

این روزها بسیاری از نشریات و گفتمانهای مدیریتی بر تاثیرات بحران جدید اپیدمی بیماری در دنیا و پیامدهای آن در مدیریت سازمانها و کارکنان می پردازند. اما از بعدی دیگر، هر روز دولتهای بیشتری در دنیا درگیر اتخاذ تصمیمات جدید و فوری برای مدیریت این بحران به عنوان یکی از وظایف اصلیشان در یکی از سه خدمت عمومی یعنی “بهداشت” می گردند

گذشته از راهکارهای عاجل و فوری مدیریتی در بخش بهداشت و درمان، باید نگاهی دوباره به مفاهیم جدید حکمرانی برای مدیریت این بحران انداخت.

شاید تئوری و نظریه حکمرانی همکارانه یکی از نزدیکترین نظریات جدید حکمرانی در این زمینه باشد. حکمرانی همکارانه یا collaborative Governance یک مدل جدید از حکمرانی دولت است که در دو دهه گذشته بوجود آمده و می توان آن را به عنوان “گرد هم آوردن ذینفعان متعدد در یک انجمن مشترک برای تصمیم گیری جمعی” تعریف کرد، به طوری که نهایتا منجر به نتایج و پیامدهای مناسب برای همه طرفین درگیر گردد. این گروه های همکار اغلب به رهبری دولت مدیریت می شوند.

حکمرانی همکارانه یا  collaborative Governance


بررسی منابع تجربی و تحقیقاتی موجود نشان می دهد که درک مشترک و کاملا واضحی از حکمرانی همکارانه در میان محققان وجود ندارد ؛ اما یک نقطه تلاقی مشترک از همه تعاریف اذعان بر توجه به فرایندهایی است که نفع همه ذینفعان را در بر داشته باشد.

فریمن حکمرانی همکارانه را مستلزم “حل مسئله، مشارکت گسترده، راه حل های موقتی، و تقسیم مسئولیت های نظارتی بین بخش دولتی و خصوصی و تمامی شهروندان در قالب یک سازمان انعطاف پذیر با رهبری تسهیل کننده و ایجاد یک نهاد موقتی تصمیم ساز برای حکمرانی مبتنی بر همکاری همه جانبه” معرفی می کند. نکات مهم در این حکمرانی این موارد است:

  1. ایجاد انجمن و شروع همکاری توسط سازمان های دولتی یا موسسات دولتی آغاز می شود.
  2. شرکت کنندگان در این همکاری شامل بازیگران غیر دولتی و شهروندان هم هستند.
  3. شرکت کنندگان درگیر به طور مستقیم در تصمیم¬گیری از طریق ارائه ”مشورت” به سازمان های دولتی مشارکت دارند.
  4. انجمن همکارانه مذکور به صورت رسمی سازماندهی شده و به صورت جمعی مدیریت می شود.
  5. تمرکز همکاری در بهبود خط مشی دولتی و بهبود مدیریت دولتی و ایجاد ارزش عمومی به ویژه در بحرانهای اجتماعی است.
  6. این انجمن همکارانه قصد دارد به صورت کاملا جمعی و با هماهنگی با همه گروه های انجمن تصمیم گیری عاجل کند (حتی اگر اجماع نظر در عمل به دست نیاید).

جالب اینجاست که برخی از مطالعات تجربی انجام شده در زمینه این نوع از حکمرانی در بخشهای بهداشت و خدمات درمانی صورت پذیرفته است و عزمی جدی از سوی همه گروههای ذینفع برای کنترل بحرانهای سلامت و نیز دیگر خدمات عمومی را با تکیه بر هسته اصلی یعنی اعتماد، به عنوان جوهره اصلی این نظریه حکمرانی جدید برشمرده اند.

حال سوال اینجاست که زمینه بروز این نوع حکمرانی که به نظر می رسد شاید بهترین شیوه حکمرانی دولت برای عبور از بحران اپیدمی حاضر باشد، در کشوری مانند ایران چگونه است؟ چند دستگی و عدم اجماع در تصمیم گیریها توسط سازمانهای مسئول اصلی و سازمانهای همکار و عدم همکاری شهروندان برای عبور از این بحران ، شاید به خوبی یادآور چالشهای اصلی این نوع حکمرانی به ویژه در کشورهای در حال توسعه است .

چالشهایی چون اینکه:

 چه کسی ( چه بخشی) برای چه کاری، مسئولیت دارد (مسئول است)؟
 چگونه به توسعه ساختارهای همکارانه پرداخته شود که اطمینان از پاسخگویی در انتهای کار، بالا باشد؟
 چه کسانی حق حکمرانی دارند؟ و قانونی بودن فعالیت و حکمرانی آنها چگونه تبیین و مشخص می-شود؟
 وجود ساختارهای چند¬گانه مربوط به بخش¬های همکار که باید به وحدت برسند! ( چالش پلورالیسم)
 در نهایت در مقابل نتایج کسب شده از فرایند تصمیم¬گیری و همکاری، چه کسی یا چه بخشی پاسخگو است؟

شاید زمان آن است که متخصصان مدیریت دولتی نیز در این عرصه برای عبور از بحرانی حاضر با تکیه بر این نظریه، به فکر تدوین خط مشی هایی برای ایجاد حکمرانی همکارانه در جهت عبور از این بحران باشند!.

فاطمه قیطرانی

مدرس و پژوهشگر حوزه منابع انسانی و رفتار سازمانی
کاندیدای دکتری مدیریت دولتی- رفتار سازمانی
دانشگاه علامه طباطبایی

برای مطالعه مقاله های بیشتر در زمینه منابع انسانی به گروه آکادمی مدیریت منابع انسانی مراجعه فرمائید

آکادمی منابع انسانی
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.




Enter Captcha Here :

تائید دیدگاه فعال است. دیدگاه شما ممکن است کمی طول بکشد تا ظاهر شود.