مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران، در چهارمین مراسم اعطای نشان و تندیس امینالضرب و 136 سالگی اتاق تهران با نقد برخوردهای ناروا با فعالان اقتصادی و کارآفرینان در دهههای پیشین، ایستادگی و تلاش آنها را ستود و آنها را تنها کسانی دانست که میتوانند امید را به جامعه و نسل جوان بازگردانند. او کارآفرینان را انسانهایی پرشور و امید توصیف کرد که تجربه زیستشان در شرایط بحران، نجاتدهنده و راهگشاست.
رییس اتاق تهران در آغاز مراسم چهارمین دوره همایش اعطای نشان و تندیس امینالضرب، ویژه 136 سالگی اتاق تهران، سخنان خود را با ابراز تسلیت به مناسبت شهادت سپهبد قاسم سلیمانی، جانباختگان کرمانی و همچنین شهادت سرنشینان هواپیمای مسافربری اوکراین آغاز کرد و گفت:
اگرچه امروز به پاس گرامیداشت بزرگان کارآفرینی گردهم آمدهایم و باید متناسب با این مراسم شادمان و مسرور باشیم، اما چه باید گفت که ملت بزرگ ایران، در این ایام سراسر اندوه و تاثر، در متن حوادث تلخی به سر میبرد که برخی ناشی از شرارت آمریکا و برخی ناشی از قصور و فقدان مدیریت کارآمد در حل بحرانها و حوادث پیش روی است.
مسعود خوانساری ادامه داد: متاسفانه آنچه در اقتصاد و جامعه ایرانی قربانی شده، گوهر «اعتماد عمومی» است. جوان ایرانی که با هزار امید و انگیزه از دانشگاه به شایستگی بیرون آمده، نسلی که تمنای پیشرفت و توسعه دارد، مردمی که قلبشان برای این آب و خاک میتپد و آموختهاند که باید در همین سرزمین زیست کنند، چطور باید با حسی توام با نگرانی و بیاعتمادی به فکر کسب و کار و فردایشان باشند؟
متاسفم بگویم امروز هرکجا سرمایه نمادینی وجود داشته، با بیتدبیری و نابخردی از میان رفته و یا حداقل به پایینترین حد تنزل کرده است. نتیجه اینکه امروز جامعه نگران، مضطرب و بیاعتماد به ارکان سیاستگذار و مدیران کشور شده است.
او با بیان اینکه قیاس شرایط امروز با دهه 60 تا حدودی روشنگر است، ادامه داد: تاریخ شهادت میدهد که مردم ایران در این دهه چطور با دل و جان و در بحبوحه جنگ، از مرزها دفاع کردند یا در دهه 70 به شوق سازندگی گامهای بلندی برداشتند و در دهه 80 به انگیزه اصلاحات امیدها آفریدند و در ادامه کسانی ناکارآمد که شعار سودای عدالت در سر داشتند، سرخوردگی ملت را رقم زدند.
دهه 90 هم دوره آشتی با جهان و احیای تدبیر و امید بود که البته آن هم دستخوش ناامیدیهای زیادی شد. یادمان باشد که در همه این دورهها مردم پای نظام و کشور ایستادند و جامعه اقتصادی هم قدمی عقب نگذاشت.
خوانساری افزود: جامعه اقتصادی ایران کارآزموده دوران سخت است و همواره در نشیب و فراز روزگار پنجه نرم کرده است. عدهای از صاحبان کسبوکار در زمانهای که قحطی برکشور حاکم بود، پا پیش گذاشتند تا دردها را درمان کنند. از سرمایه و مالشان گذشتند تا مسئولیت اجتماعیشان را به سرانجام برسانند.
این قدمهای ولو کوچک بخش خصوصی کشور بیش از توان و طاقت دولتها در نگاه و قلب مردم جای گرفت و آنها را به معتمدان جامعه تبدیل کرد. این چنین است که در طول سالیان دراز یادگارهایی مانند مسجد، مدرسه، بیمارستان و دیگر مراکز خدماتدهی توسط صاحبان کسب و کار و بازاریان در سراسر کشور ایجاد شد و برای جامعه اقتصادی و بخش خصوصی اعتبار و آبرو به ارمغان آورد.
او با تاکید بر اینکه کارآفرینان، سرمایههای انسانی این کشور به حساب میآیند، ادامه داد: حاکمیت میتوانست مستمراً و طی چندین دهه آنها را به نمادهایی از وطنپرستی، دینداری و انساندوستی تبدیل کند و به جامعه بشناساند ولی افسوس که نگاه توام با سؤظن اجازه نداد چنین اقدام مهم و مشروعی صورت گیرد. نمونه آنکه امروز کجای این کشور میتوان موزهای از صنعت، کارآفرینی و اقتصاد پیدا کرد؟ چرا در هیچ کتاب درسی نامی از کارآفرینان نیست؟
خوانساری گفت: در همین جمع، کارآفرینانی حضور دارند که در دهه هشتم و نهم زندگیشان کماکان به سازندگی ادامه میدهند. آنها در طول حیاتشان، انقلاب، جنگ، تحریم و انواع درگیریهای سیاسی و اجتماعی که زندگی مردم را فشل کرده را دیدهاند. اما هیچگاه چرخ کارخانههایشان از حرکت نیفتاد و از طول و عرض سفره کارگرانشان کاسته نشد.
رییس اتاق تهران در ادامه با یادآوری نام برخی از کارآفرینان از جمله علیاکبر رفوگران و مرحوم اصغر قندچی و گفت: همه شما عزیزان مرحوم قندچی را میشناسید. او ایرانکاوه را بنیان گذاشت، پس از انقلاب مظلومانه به زندان رفت و از زندان به جبههها نقل مکان کرد تا ماشینهای جنگی را تعمیر کند. پس از جنگ باز هم در خط تولید حاضر شد تا کارخانه را از نو بسازد. او تا صبح آخرین روز حیاتش در کارخانه حاضر بود.
این تنها یک نمونه از دهها مثال است. علیاکبر رفوگران نیز در دهه نهم زندگی درگیر این است که خط تولید عطر بیک را توسعه دهد. او که کودتای آمریکایی در دهه 30 را دیده، روزهای طلایی را پشت سرگذاشته و پس از جنگ تا زندان و تحمل مشقتهای فراوان هم پیش رفت، آیا اگر قرار برناامیدی باشد، کسی در میان کارآفرینان از این دو محقتر یافت میشود؟
او خطاب به کارآفرینان افزود: اینکه شما بدانید کشور در تحریم، جنگ اقتصادی و منازعات سیاسی است ولی کلنگ راهاندازی کسبوکاری متناسب با این زمانه را بر زمین میزنید، یعنی حماسه آفریدهاید. یعنی میتوانید الگو و مولد باشید.
رییس اتاق تهران افزود: جوان استارتآپی که در افق اندیشهاش دهها ایده و طرح برای راهاندازی کسبوکار متکی به سرمایه اندک دارد، کارآفرینی که نگاهش به توسعه خط تولید است، تحلیلگری که از میان خبرهای منفی خطی از امید و معطوف به آینده پیدا میکند، شایسته قدردانی است و نباید آنها را با انواع واکنشها از کار انداخت.
او با اشاره به اینکه فعالان اقتصادی روزانه در برابر اخباری در مورد فساد این و آن قرار دارند و انواع رانتها در اقتصاد و جامعه توزیع میَشود، این پرسش را مطرح کرد که واقعاً چند درصد از جامعه کارآفرینی دستش آغشته به رانت است؟ خوانساری سپس این نکته را یادآوری کرد که اتاق بازرگانی بارها از حاکمیت خواسته است، به رانت ارزی پایان دهد، در مقابل فساد ایستادگی کند، انواع توزیع غیرهدفمند یارانهها را متوقف کند و بستر رقابت را بسازد.
رییس اتاق تهران ادامه داد: در این موقعیت چرا نباید کارآفرینان را به عنوان انسانهایی کمالگرا و پرشور و امید و در عطش ساختن ایرانی آزاد و آباد به مردم معرفی کرد؟ کسانی عاشق این مرز و بوماند و تمام سرمایهشان را برای ساختن این کشور به کار گرفتهاند. آنها قلبشان برای این مردم میتپد و زیر فشار تحریم و کمبود، همچنان سبد مصرف مردم را متنوع نگاه میدارند. چرا دولتها صدای این منادیان سلامت و امید را نمیشنوند و چرا گوشها بسته شدهاست؟ جوانان پر از شوق پیشرفت، عطش «اعتماد به نفس» دارند و چه کسانی را میشناسید که بیش از کارآفرینان «نماد اعتماد به نفس» باشند.
مسعود خوانساری در بخش دیگری از سخنانش گفت: امروز رسالت تکتک شما این است که از ابزارهای فرهنگی، هنری و اقتصادی برای توسعه مفهوم کارآفرینی استفاده کنید. انزواطلبی راهکار امروز نیست. اگر دلها برای آینده ایران میتپد که قطعاً چنین است در معرفی اسطورههای کارآفرینی استنکاف نکنید. اگر پیش از این کارآفرینان سعی میکردند به دور از هیاهوی جامعه و در خلوتشان کار کنند، امروز باید به صحنه بیایند و اجازه دهند جامعه با آنها آشنا شود. درهای کارخانهها را به روی مستندسازان باز کنید، اجازه دهید زندگیتان کتاب شود، فرصت دهید نسل جوان در جلسات و همایشها، پای صحبتهای شما بنشینند و تجربیات جدیدی بیاموزند.
او در پایان خطاب به کارآفرینان گفت: این تمنای ما از شماست که اتاق بازرگانی را در مسیر معرفی الگوهای ارزشمند زیست، در زمانه بحران، یاری کنید. داستان زندگی هرکدام از شما ارجمندان میتواند، جوانی را نجات دهد و تلاشتان برای گذر از سختیهای زمانه میتواند انگیزه و امید بخش نسل جوان باشد. بیایید همه با هم از کارآفرینان نماد بسازیم نه برای اینکه تنها اقتصاد، توسعه پیدا کند، بلکه برای بازگشت نشاط به کشور، بازگشت امید به مردم و ساختن دوباره این سرزمین.